Zapomnij o kacu – u wielu osób koszmarne skutki pojawiają się po wypiciu nawet po niewielkiej ilości alkoholu. W tym artykule omawiamy przyczyny nietolerancji alkoholu, objawy i testy, które możesz wykonać, jeśli ją u siebie podejrzewasz!
Poncz lub grzaniec na rozgrzewkę podczas zimowego spaceru po mieście, gin z tonikiem na imprezie biurowej i oczywiście obowiązkowy szampan w Sylwestra – nic dziwnego, że szczyt spożycia alkoholu przypada na grudzień!
Choć wszyscy powinniśmy zachować umiar w spożywaniu alkoholu, to u niektórych osób już niewielka jego ilość powoduje wysypkę, nudności czy ból głowy.
To wyraźna oznaka prawdopodobnej nietolerancji alkoholu!
Przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się, czym jest nietolerancja alkoholu, czym różni się od uczulenia na alkohol, jak się ją bada i czy jej obecność wymaga całkowitego odstawienia alkoholu.
Nietolerancja a alergia
Nietolerancja na pokarmy lub napoje oznacza, że organizm nie jest w stanie prawidłowo strawić danego produktu lub płynu albo że może on działać drażniąco na układ pokarmowy.
Objawy nietolerancji są nieprzyjemne, ale zasadniczo nie stanowią poważnego zagrożenia.
Nasz test DNA może powiedzieć Ci, czy masz genetyczną predyspozycję do nietolerancji alkoholu! Kliknij zdjęcie poniżej, aby dowiedzieć się więcej.
Alergia na pokarmy lub napoje jest czymś zupełnie innym, bowiem związana jest układem odpornościowym,
który uznaje dany pokarm lub płyn za wroga i reaguje uwalnianiem substancji chemicznych, takich jak histamina, co z kolei uruchamia reakcję alergiczną.
Reakcja alergiczna może przebiegać z poważniejszymi objawami, może nawet stanowić zagrożenie dla życia.
Na szczęście u większości osób silniejsza reakcja na alkohol wynika z nietolerancji, a nie alergii.
Skąd zatem bierze się nietolerancja alkoholu?
Najczęstszymi czynnikami, które mogą zwiększać ryzyko nietolerancji alkoholu, są:
- uwarunkowany genetycznie niedobór odpowiedniego enzymu,
- choroba (astma, chłoniak Hodgkina, niewydolność wątroby),
- pochodzenie wschodnioazjatyckie,
- obecność siarczynów i konserwantów w napojach alkoholowych,
- etanol (zwiększa przepuszczalność jelit, ułatwiając toksynom i bakteriom przedostanie się do krwiobiegu).
Możliwa jest także reakcja zapalna w odpowiedzi na określony składnik wybranego napoju alkoholowego. U większości osób z nietolerancją dotyczy ona:
- winogron,
- chmielu,
- pszenicy, jęczmienia, żyta i innych zbóż,
- drożdży odpowiedzialnych za fermentację alkoholu,
- obecnych a napojach alkoholowych białek pochodzących z owoców morza, jaj lub owoców,
- histamin.
Pomówmy teraz o nietolerancji związanej z wydajnością enzymów i roli genów w tym procesie.
W jaki sposób geny mogą decydować o nietolerancji alkoholu?
Nietolerancję alkoholu lub jego spowolniony metabolizm mogą powodować dwa geny:
Gen ALDH1: koduje enzym ADH1, odpowiedzialny za przekształcanie etanolu z alkoholu w aldehyd octowy – substancję jeszcze bardziej toksyczną niż etanol.
Niekorzystny wariant tego genu nasila aktywność enzymu ADH1, która prowadzi do gromadzenia się w organizmie aldehydu octowego.
Gen ALDH2: koduje enzym ALDH2, który z kolei odpowiada za rozkładanie aldehydu octowego.
Niekorzystny wariant tego genu powoduje obniżenie aktywności enzymu, co skutkuje gromadzeniem się aldehydu octowego w organizmie, a w konsekwencji nietolerancją alkoholu.
Objawy nietolerancji i alergii na alkohol
Nietolerancja alkoholu nie oznacza, że szybciej będziesz się nim upijać, a jedynie to, że reakcja organizmu na jego obecność będzie negatywna i dość nieprzyjemna.
Objawy pojawiają się zazwyczaj w ciągu 20–30 minut po spożyciu alkoholu i mogą trwać przez 1–2 godziny.
Objawy nietolerancji alkoholu:
- rumieńce na twarzy, wrażenie gorąca,
- biegunka,
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- zgaga,
- pokrzywka, wysypka,
- przyspieszenie tętna lub kołatanie serca,
- spadek ciśnienia krwi,
- zatkany nos lub katar,
- ból brzucha, nudności, wymioty.
- duszności.
Jeżeli jednak jest to alergia na alkohol, objawy mogą być poważniejsze, a reakcja może mieć cięższy przebieg.
Objawy alergii na alkohol:
- wysypka,
- obrzęk,
- trudności w oddychaniu,
- ucisk w gardle,
- skurcze żołądka,
- wymioty,
- nagły spadek ciśnienia tętniczego,
- utrata przytomności,
- anafilaksja, czyli ciężka reakcja alergiczna, której objawami mogą być: szybkie i słabe tętno, nudności i wymioty. W takiej sytuacji należy natychmiast wezwać pogotowie.
Zobaczmy teraz, jak możesz sprawdzić, co dokładnie wywołuje u Ciebie nietolerancję.
Testy na nietolerancję alkoholu
Badanie DNA
Za pomocą prostego testu ze śliny zamawianego i wykonywanego w domu, możesz dowiedzieć się, czy jesteś nosicielem/nosicielką niekorzystnych wariantów genów ALDH2 lub ADH1.
Nasz test DNA MyLifestyle analizuje nie tylko metabolizm alkoholu;pozwala także ustalić prawdopodobieństwo genetyczne wystąpienia uzależnienia od alkoholu, a także nietolerancji kofeiny, glutenu, laktozy i innych substancji.
Testy kliniczne
Możesz również udać się do lekarza, który zleci wykonanie testów klinicznych.
Najpierw przeprowadzi wywiad i zapyta Cię o objawy, np.:
- Które napoje alkoholowe powodują wystąpienie objawów?
- Jakie objawy występują u Ciebie?
- Czy w Twojej rodzinie występują alergie?
- Czy cierpisz na jakieś inne schorzenia?
Następnie zdecyduje, który test pomoże stwierdzić, czego konkretnie dotyczy Twoja nietolerancja. Może to być albo sam etanol, albo składniki niektórych napojów alkoholowych.
Najczęściej wykonuje się trzy rodzaje testów:
1. Test skórny
Lekarz wykonuje nakłucie lub zadrapanie skóry, a następnie nakłada na to miejsce kroplę ekstraktu alergenu.
Reakcja skórna pomoże ustalić, czy możesz być uczulony(-a) na składniki napojów alkoholowych, na przykład na zboża zawarte w piwie.
2. Badanie krwi
Badanie krwi polega na zmierzeniu reakcji układu odpornościowego na określoną substancję poprzez sprawdzenie ilości przeciwciał immunoglobuliny E (IgE) w krwiobiegu.
3. Test płatkowy z etanolem
Lekarz umieszcza kroplę etanolu na gaziku i przykleja go do ramienia, czeka mniej więcej siedem minut, a następnie sprawdza, czy nie występuje zaczerwienienie, swędzenie lub obrzęk.
Ta metoda pomaga stwierdzić, czy masz alergię na etanol.
„Badanie” w domu
Jeżeli Twoje objawy są raczej łagodne, możesz wykonać proste badanie metodą prób i błędów.
- Odstaw alkohol na co najmniej kilka dni.
- Spożyj ulubione napoje alkoholowe – każdy osobno – w odstępnie jednego, dwóch dni i obserwuj reakcję organizmu.
- W ten sposób przekonasz się, czy masz nietolerancję tylko na niektóre napoje, i możesz spróbować odgadnąć, które składniki wywołują reakcję.
Możesz również odkryć, że nie tolerujesz samego alkoholu i reagujesz na wszystko, co go zawiera.
Czy Twoja reakcja na alkohol to objaw nietolerancji, czy alergii?
Jeśli występujące u Ciebie objawy są łagodne, możesz spróbować poniższych sposobów na zmniejszenie reakcji:
- Pij wolniej, aby Twój organizm miał więcej czasu na zapobieganie gromadzeniu się aldehydu octowego.
- Pij nie tylko sam alkohol lub rozcieńczaj go napojami bezalkoholowymi.
- Pij dużo wody, która pomaga w eliminacji alkoholu i jego metabolitów z organizmu.
Teraz już wiesz, co powoduje nietolerancję alkoholu, na jakie objawy warto zwracać uwagę i jakie są różne metody badania nietolerancji alkoholu.
Nawet jeśli nie masz nietolerancji alkoholu, pamiętaj, aby zawsze spożywać go odpowiedzialnie i nie podejmować niepotrzebnego ryzyka dla zdrowia!